İşverenler ve çalışanlar arasındaki ilişkinin temelini iş hukuku oluşturur. İşverenler, yasal düzenlemelere uygun hareket etmekle yükümlüdür. İş hukuku kapsamında en önemli başlıklar şunlardır:
- Çalışma Saatleri ve Fazla Mesai Düzenlemeleri: İşçilerin çalışma süreleri kanunlarla belirlenmiştir ve fazla mesai için ek ödeme zorunluluğu bulunmaktadır.
- İş Sağlığı ve Güvenliği (İSG): İşverenler, çalışanların güvenli bir ortamda çalışmalarını sağlamakla yükümlüdür.
- Ücret ve Yan Haklar: Çalışanlara zamanında ve eksiksiz ödeme yapılması, kanunen güvence altına alınmıştır.
- İş Sözleşmeleri ve Haklar: İşe giriş ve çıkış süreçlerinde iş sözleşmelerine uygun hareket edilmesi gerekmektedir.
İş Yerinde Mobing: Tanıma, Önleme ve Çözüm Yolları
Mobing, iş yerinde bir çalışana yönelik sistematik baskı, ayrımcılık veya kötü muamele anlamına gelir ve hem hukuki hem de etik açıdan ciddi bir konudur.
- Mobingin Belirtileri: Sürekli eleştiri, dışlama, sözlü taciz, psikolojik baskı gibi unsurlar içerir.
- Önleme Yöntemleri: Kurum içi eğitimler, farkındalık çalışmaları ve şikayet mekanizmalarının oluşturulması mobingi önleyebilir.
- Çözüm Süreci: Şirket içinde bağımsız bir inceleme mekanizması kurularak, mağdurların haklarının korunması sağlanmalıdır.
Çalışan Gizliliği ve Kişisel Verilerin Korunması
Kişisel verilerin korunması, günümüzde İK departmanlarının en fazla dikkat etmesi gereken konuların başında gelir. KVKK (Kişisel Verilerin Korunması Kanunu) ve GDPR gibi düzenlemeler, işverenlere belirli sorumluluklar yüklemektedir.
- Veri Toplama ve Kullanım İlkeleri: Çalışanlardan yalnızca iş ile ilgili gerekli verilerin toplanması gerekmektedir.
- Veri Güvenliği Önlemleri: Kişisel verilerin yetkisiz kişilerle paylaşılmaması ve güvenli sunucularda saklanması önemlidir.
- Çalışanların Hakları: Çalışanlar, kişisel verilerinin nasıl kullanıldığını bilme ve gerekli durumlarda verilerinin silinmesini talep etme hakkına sahiptir.
İşten Çıkarma Süreçlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler
İşten çıkarma süreçleri, hem iş hukuku hem de etik açıdan dikkatli bir şekilde yürütülmelidir.
- Hukuki Süreçlerin Takibi: İş Kanunu’na uygun şekilde ihbar süresi ve kıdem tazminatı hesaplamalarının yapılması gerekmektedir.
- İnsan Odaklı Yaklaşım: Çalışanların saygıyla ve adil bir şekilde işten çıkarılması önemlidir.
- Çıkış Mülakatları: Çalışanların neden işten ayrıldıkları analiz edilmeli ve geri bildirimler dikkate alınmalıdır.
Sonuç
İnsan kaynaklarında hukuki ve etik konular, şirketlerin hem yasal zorunluluklarını yerine getirmelerini hem de çalışanlarına sağlıklı bir iş ortamı sunmalarını sağlar. İş hukuku, mobing önleme, çalışan gizliliği ve işten çıkarma süreçleri gibi konulara dikkat eden işletmeler, sürdürülebilir ve güvenilir bir çalışma kültürü oluşturabilirler.
